Im lepsze samochody sprowadzamy, tym mniej osób ginie na drogach [ANALIZA]

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej lawinowo sprowadzamy do naszego kraju używane samochody. Jednak z biegiem czasu są to coraz lepsze auta, a jednocześnie z ulic dawno zniknęły już najstarsze i najgorsze samochody, sprowadzone w pierwszych kilkunastu miesiącach po otwarciu granicy. Poprawia się stan techniczny pojazdów, a w związku z tym jest coraz mniej wypadków i mniej ofiar śmiertelnych.

Z badania firmy Moto Data przeprowadzonego na początku 2013 roku wynika, że obecnie po polskich drogach jeździ najwyżej co trzeci z samochodów sprowadzonych po wejściu Polski do UE. Faktycznie, w latach 2004-2012 wjechało do Polski ponad 7 mln używanych samochodów, ale pod koniec 2012 roku jeździło ich tylko nieco ponad 2 mln – mówi Tadeusz Kuncy z firmy Moto-Data. Średnia wartość samochodu sprowadzonego w latach 2004-2005 wynosiła zaledwie 1 500 zł, co oznacza że były to stare i bardzo wyeksploatowane auta. Każda większa naprawa mogła przekroczyć ich wartość, dlatego stosunkowo szybko trafiały na złom, choć nie zawsze ich rozbiórka odbywała się legalnie.

W 2012 roku średnia wartość samochodu sprowadzanego do Polski wynosiła już 9 500 zł. Dziś 29% wszystkich importowanych samochodów ma mniej niż 10 lat (roczniki 2004 i młodsze). W tym 6,4% to samochody wyprodukowane po 2009 roku. Choć nadal sprowadzane są auta stare, to jednak samochód z rocznika 2004 jest znacznie nowocześniejszy niż “zabytki” z początku lat 90. ubiegłego wieku sprowadzane po zaraz wejściu Polski do Unii Europejskiej. To prosta konsekwencja szybkiego postępu technicznego w motoryzacji, który rozpoczął się na przełomie XX i XXI wieku.

Dane: Samar

Patrząc na statystyki importu, trudno uniknąć wrażenia, że Polacy chcą jeździć takimi samymi dużymi i wygodnymi samochodami jak mieszkańcy Europy Zachodniej. Według danych firmy Samar w pierwszej piątce najczęściej sprowadzanych modeli mamy aż dwa samochody klasy średniej (Audi A4, VW Passat), dwa auta kompaktowe (Opel Astra, VW Golf) i samochód klasy średniej-wyższej marki premium (BMW serii 3). Te pięć modeli stanowi łącznie aż 20% tegorocznego importu samochodów używanych. – Kiedyś marki premium były niszowe, teraz gwałtownie zyskują na popularności, właśnie dzięki importowi. To główny powód wzrostu udziałów w całym rynku nie tylko VW i Opla, ale także Audi, BMW i Mercedesa – tłumaczy Tadeusz Kuncy z firmy Moto Data.

Na pierwszy rzut oka widać, że na każdy nowy samochód wyjeżdżający od dealera przypadają 2-3 sprowadzone z zagranicy. W rzeczywistości, z punktu widzenia statystycznego kierowcy, ta dysproporcja jest jeszcze większa, ponieważ mniej więcej połowę nowych samochodów w Polsce kupują firmy, które w ogóle nie biorą pod uwagę zakupu samochodu “z drugiej ręki”.

Dane: Samar

Samochody a bezpieczeństwo na drogach

W Polsce brakuje obiektywnych i rzetelnych danych na temat przyczyn wypadków samochodowych. Według statystyk policyjnych w 2013 roku doszło zaledwie do kilkudziesięciu wypadków spowodowanych złym stanem technicznym pojazdów, podczas gdy w Niemczech z tej przyczyny dochodzi do ponad 6 proc. wszystkich wypadków. Albo Niemcy jeżdżą gorszymi samochodami niż Polacy, albo coś jest nie tak z policyjnymi statystykami.

Dane: Komenda Główna Policji

Od 2009 roku widać wyraźny spadek liczby zabitych w wypadkach drogowych i to przy rosnącej liczbie samochodów na drogach. Jednocześnie mniej więcej do 2008-2009 roku z ulic znikły właśnie te najstarsze samochody, które sprowadzono w latach 2004-2006. Ikoną tego etapu prywatnego importu był Volkswagen Golf II generacji, który jako model zadebiutował w 1983 roku. Taki samochód nie miał ani ABS ani poduszek powietrznych i nawet w idealnym stanie oferował o wiele mniejszy poziom ochrony kierowcy i pasażerów niż nowsze auta wyprodukowane po 2000 roku. W dodatku, kilkunastoletnie samochody sprowadzane zaraz po wejściu Polski do UE najcześciej miały powypadkową przeszłość i były naprawiane byle jak. Mówiąc wprost, w razie wypadku zamieniały się w śmiertelną pułapkę.

Oczywiście, spadek liczby ofiar śmiertelnych to także zasługa rewolucyjnej poprawy jakości polskich dróg. Dzięki unijnym dotacjom łączna długość autostrad i dróg ekspresowych przekroczyła już 3000 km, jednak patrząc na historię, liczba ofiar wypadków drogowych zaczęła spadać zanim drogi dwujezdniowe połączyły dużą część największych polskich miast. Stało się to dopiero w konsekwencji boomu inwestycyjnego związanego z Euro 2012

Dane: Komenda Główna Policji, Najwyższa Izba Kontroli

Dane: Komenda Główna Policji

Według danych Policji 2013 roku stan techniczny pojazdu był przyczyną 53 wypadków drogowych, zginęło w nich 6 osób, a rany odniosły 63 osoby. Najwięcej stwierdzono braków w oświetleniu (49,1% ogółu) oraz braki w ogumieniu (30,2%).

Stare, ale dobrze wyposażone

Łatwo powiedzieć, że 10-letni samochód to grat, ale w praktyce samochód klasy średniej wyprodukowany w 2004 roku ma już ABS i 4 poduszki powietrzne, a nierzadko także ESP. Oznacza to, że poziomem ochrony kierowcy i pasażera odpowiada nowemu autku miejskiemu sprzedawanemu w salonie, a dzięki swoim rozmiarom – tak, rozmiar ma tu znaczenie! – może być od takiego miejskiego malucha bezpieczniejszy. Zarówno jeśli chodzi o minimalizowanie skutków zderzenia, jak i prowadzenie się na drodze. – Samochody sprowadzane z Zachodu wciąż mają z reguły lepsze wyposażenie od tych samych modeli sprzedawanych w Polsce – zarówno pod względem komfortu jazdy, jak i systemów bezpieczeństwa: więcej poduszek powietrznych, ESP, coraz częściej także aktywne systemy takie jak tempomat z radarem czy asystent pasa ruchu – potwierdza Witold Rogowski, zastępca dyrektora handlowego firmy Moto-Profil, odpowiadający za wsparcie warsztatów samochodowych. Trzeba jednak pamiętać, że aby te systemy faktycznie chroniły kierowcę i pasażerów, samochód musi być sprawny i w żadnym razie nie może być amatorsko naprawiony po wcześniejszej kolizji. Niestety, system badań technicznych w Polsce nie jest szczelny i Stacje Kontroli Pojazdów w żaden sposób nie potrafią odsiać aut, które nie zostały właściwie naprawione po zderzeniach.