Emeryt za kierownicą – zagrożenie czy stereotyp? [ANALIZA]

Aktualizacja:
Emeryt za kierownicą – zagrożenie czy stereotyp?

Emeryt za kierownicą jest prawie tak częstym tematem złośliwych żartów jak płeć piękna za kółkiem. Czy ci, którzy mają już za sobą sześćdziesiąte urodziny, częściej są sprawcami wypadków drogowych niż kierowcy z innych grup wiekowych? Czy powinniśmy postrzegać osoby starsze jako zagrożenie na drodze czy też szanować ich bogate doświadczenie zdobyte za kierownicą syreny albo trabanta?

Akademia Punkta obaliła już stereotyp kobiety jako złego kierowcy, pora na rozprawienie się z satyrycznym obrazkiem niedowidzącego staruszka wygrażającego pięściami przez okno auta na innych uczestników ruchu.

W poszukiwaniu definicji starości

Starzenie się to proces, który trwa przez całe życie, a objawia się zmniejszaniem aktywności fizycznej, mentalnej i społecznej. Trudno dokładnie znaleźć granicę, która oddziela młodość, wiek średni i starość, zwłaszcza, że są to fazy życia, których długość jest zależna między innymi od kraju, płci i indywidualnych predyspozycji. Według Światowej Organizacji Zdrowia starość rozpoczyna się od momentu ukończenia 60 roku życia. Zagadnienie uczestnictwa osób starszych w różnych aspektach funkcjonowania w społeczeństwie jest o tyle ważny, o ile wziąć pod uwagę powszechny proces starzenia się ludności krajów uprzemysłowionych. Szacuje się, że w roku 2050 w UE odsetek osób w wieku 50+ będzie wynosił około 50% populacji. W Polsce zjawisko ma następować szybciej, a liczba emerytów ulegnie znacznemu powiększeniu już w roku 2030.

Starość na ławie oskarżonych

Strona wyników wyszukiwania Google usłana jest historiami wypadków, których sprawcą jest emeryt za kierownicą. Większość z nich opowiada kuriozalną historię o kierowcy, który nie zauważył przechodnia albo o babci jadącej złym pasem, ale ofiary śmiertelne tego typu zdarzeń są rzadkością. Zwykle relacje z wypadków powodowanych przez emerytów stają się przyczyną do rozmowy o wprowadzeniu ustawowej górnej granicy wieku kierowcy lub obowiązkowych badań kontrolnych.

Taka dyskusja miała miejsce pod zapisem zdarzeń z 11 września, który ukazał się w lokalnych wiadomościach z Olecka (województwo warmińsko-mazurskie). 80-letni kierowca potrącił na przejściu dla pieszych 10-letnią dziewczynkę i odjechał. Mężczyzna tłumaczył, że nie widział nikogo na pasach, a nie zatrzymał się, ponieważ widział, że dziecku nic się nie stało. Poszkodowana nie odniosła poważniejszych obrażeń, ale emeryt za kierownicą odpowie za spowodowanie zagrożenia na drodze i za ucieczkę z miejsca wypadku.

Taki przebieg zdarzeń oraz duża liczba podobnych historii koresponduje z powszechną opinią o słabnącej z podeszłym wiekiem zdolności do prowadzenia auta. Najczęstszymi przyczynami kolizji drogowych z udziałem osób powyżej 60 roku życia są: niepoprawna ocena odległości, zawężenie pola widzenia i słaba wrażliwość kontrastu, wydłużony czas reakcji, brak koordynacji, brak podzielności uwagi i nieprawidłowa ocena sytuacji.

Starsi kierowcy na świecie

Podejście do kierowców, który ukończyli 50 lub 60 lat różni się od siebie w zależności od zakątka świata, na który skierujemy uwagę. Niemcy, Holandia oraz kraje skandynawskie oferują starszym uczestnikom ruchu dobrowolne seminaria i kursy oraz rozpowszechniają broszury informacyjne. Celem takich działań jest pomoc w samoocenie starszego kierowcy i uświadomienie osobom w podeszłym wieku konsekwencji, jakie wiążą się z procesem starzenia.

Wielka Brytania co prawda ustaliła obostrzenie dla kierowców, którzy ukończyli 70 rok życia w postaci konieczności meldowania stanu zdrowia co trzy lata, ale nie wprowadziła obowiązku przeprowadzenia badań lekarskich lub ponownego egzaminu na prawo jazdy. Sprawa wygląda nieco inaczej w krajach Ameryki Północnej. W Kanadzie osoby po 80 roku życia, które nadal chcą czynnie uczestniczyć w ruchu drogowym muszą co dwa lata pomyślnie przejść badanie wzroku oraz ukończyć teoretyczny oraz praktyczny egzamin na prawo jazdy.

W Stanach Zjednoczonych istnieje obowiązek odnawiania prawa jazdy z większą częstotliwością po ukończeniu 65 lub 70 lat (w zależności od stanu), zwykle co dwa lata. Jednocześnie odebranie osobie starszej uprawnień do prowadzenia auta nie może być nadużywane, jest ściśle określone i może nastąpić tylko, jeśli jest uzasadnione medycznie. Inaczej wiązałoby się z dyskryminacją i wykluczeniem osoby starszej ze społeczeństwa.

Statystyki na odsiecz starszym kierowcom

W Polsce, na początku tego roku, za sprawą Dziennika Polskiego, który wykorzystując statystyki wypadków za rok 2012 wyciągnął wniosek, że emeryt za kierownicą stanowi podobne zagrożenie na drogach co pijany kierowca, rozgorzała krytyka siadających za kółko 60-latków. Media zwróciły uwagę na fakt, że kampanie społeczne naznaczają nietrzeźwych uczestników ruchu mianem morderców, ale nie ostrzegają przed kierowcami w podeszłym wieku.

Logika, choć pozornie żelazna, ma jedną wadę – prowadzenia auta po pijaku to kwestia złego wyboru, podczas gdy starość to naturalna kolej rzeczy, która nie zasługuje na piętnowanie czy dyskryminację. Ponadto kierowcy, którzy przekroczyli sześćdziesiątkę jeżdżą bezpieczniej niż przedstawiciele innych grup wiekowych, a zdaje się, że to jest porównanie, które należałoby przeprowadzić.

Według statystyk Komendy Głównej Policji najczęstszymi sprawcami wypadków w roku 2013 byli młodzi kierowcy w wieku 25-39 lat (9785 wypadków, w tym 770 zabitych i 12645 rannych). Na drugim, niezbyt zaszczytnym miejscu znajduje się przedział wiekowy 40-59, na trzecim – 18-24, a osoby starsze w wieku powyżej 60 lat okazują się być grupą najostrożniejszych (zaraz obok niepełnoletnich) kierowców, z  liczbą 3548 wypadków na koncie (w tym 305 zabitych i 4272 rannych).

Nie da się zaprzeczyć, że gorsze warunki fizyczne oraz słabnące zmysły osób w podeszłym wieku mogą uczynić ich niebezpiecznymi kierowcami, ale świadomość tej niedyspozycji oraz doświadczenie za kółkiem może uczynić ich również bardziej ostrożnymi, czujnymi i rozważnymi uczestnikami ruchu.

Obowiązkowe badania lekarskie – konieczność czy nadgorliwość?

Według obowiązujących w naszym kraju przepisów jedynie kierowcy zawodowi, którzy ukończą 63 rok życia muszą przejść badania lekarskie. Wszystkim pozostałym przyznawane jest bezterminowe prawo do prowadzenia pojazdu. Żeby przedłużyć przeterminowany dokument wystarczy jedynie złożyć odpowiedni wniosek. Jedyną osobą, która może skierować kierowcę w podeszłym wieku na obowiązkowe badania jest komendant policji, który podejrzewa, że dana osoba może stanowić zagrożenie na drodze z powodu pogarszającego się stanu zdrowia. W przyszłości ma powstać obowiązek badań okresowych, które będą warunkiem odnowienia prawa jazdy. Obecnie decyzja o zaprzestaniu prowadzenia auta należy jedynie do kierowcy. Takie przepisy budzą słuszny sprzeciw opinii publicznej i prowadzą do wypadków powodowanych przez stereotypowego niedowidzącego staruszka.

Emeryt za kierownicą może stanowić problem na drodze, ale nie jest to sprawa tak oczywista, jak przedstawia ją opinia publiczna lub pojedynczy uczestnik ruchu drogowego. Przepisy być może powinny zostać wzbogacone o obowiązek okresowych badań dla osób, które ukończyły 60 lat, ale staruszkowie za kółkiem nie powinni być dyskryminowani, piętnowani, ani w żaden sposób eliminowani ze społeczeństwa.

(Źródła: Wypadki drogowe w Polsce w 2013 roku, Komenda Główna Policji, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego, Wydział Ruchu Drogowego; Kierowca 50+ – komunikat prasowy Instytutu Transportu Samochodowego, http://olecko.wm.pl/)


Redaktor Punkta
 
Ekspert ds. ubezpieczeń 

Artykuł, który czytasz został napisany przez jednego z ekspertów multiagencji Punkta. Staramy się przekazać całą naszą wiedzę na temat polis oraz towarzystw ubezpieczeniowych, aby świat ubezpieczeń stał się dla Ciebie jasny i zrozumiały.  

guest
0 Komentarze
Inline Feedbacks
Wyświetl wszystkie komentarze

Najnowsze artykuły

2023.11.16  •  Samochód
Jak zarabiać na ubezpieczeniach OC nie będąc agentem ubezpieczeniowym?

Jeśli oferujesz usługi związane z motoryzacją i Twoimi klientami są kierowcy, program SKP jest właśnie dla Ciebie. Zostań partnerem Punkty. Przekazuj swoim klientom Kod Rabatowy na 100 zł przy zakupie OC/AC i zgarniaj prowizję.

Czytaj więcej
Najtańsze OC w 2023
2021.12.30
Najtańsze OC marzec 2024 – ranking. Sprawdź prognozy i porównaj ceny OC w poprzednich miesiącach

Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.

Czytaj więcej
2021.12.10  •  Samochód
Kary za brak OC w 2024 roku. Ile zapłacisz?

Uwaga kierowcy! Od 1 stycznia 2024 roku drastycznie wzrosły kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC. Sprawdź, ile możesz zapłacić, jeśli nie dopełnisz tego obowiązku i nie ryzykuj. Ubezpieczenie OC to nie tylko obowiązek, ale też ochrona dla Ciebie i innych uczestników ruchu drogowego.

Czytaj więcej
2024.03.18
Jakie ubezpieczenia nieobowiązkowe warto wykupić?

Ubezpieczenia oferują nam ochronę finansową w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń i pomagają zminimalizować ryzyko związane z różnymi aspektami naszego życia. Istnieje wiele rodzajów ubezpieczeń, zarówno obowiązkowych, jak i dobrowolnych. Niektóre z nich są wymagane przez prawo, jak np. OC pojazdu. W tym artykule omówimy, jakie ubezpieczenia dobrowolne są warte zakupu i dlaczego warto o nich pamiętać.

Czytaj więcej
2024.03.15  •  Zdrowie
Jak sprawdzić, czy posiadasz ubezpieczenie? Praktyczne wskazówki

Zastanawiałeś się, czy jesteś ubezpieczony? To pytanie często pojawia się w sytuacjach, gdy potrzebujemy pomocy medycznej lub musimy załatwić jakąś sprawę urzędową. Ważne jest, aby upewnić się, czy posiadasz aktualne ubezpieczenie, np. zdrowotne, które pozwoli Ci skorzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej. W tym artykule przedstawimy praktyczne wskazówki dotyczące tego, jak i gdzie sprawdzić, czy jesteś ubezpieczony.

Czytaj więcej
2024.03.15  •  Zdrowie
Jak działa ubezpieczenie kosztów leczenia?

Ubezpieczenie kosztów leczenia to nie tylko polisa dla podróżujących. Warto rozważyć jej zakup, ponieważ zapewnia ochronę finansową w przypadku konieczności skorzystania z usług medycznych, zwłaszcza w placówkach prywatnych, gdzie koszty mogą być bardzo wysokie. W tym artykule omówimy, czym jest ubezpieczenie KL, co obejmuje i dlaczego warto je mieć.

Czytaj więcej

Najchętniej czytane

Najtańsze OC w 2023
2021.12.30
Najtańsze OC marzec 2024 – ranking. Sprawdź prognozy i porównaj ceny OC w poprzednich miesiącach

Ceny obowiązkowego ubezpieczenia OC zmieniają się dynamicznie. Pamiętaj jednak, że porównując wysokość składki u różnych ubezpieczycieli, możesz oszczędzić nawet kilkaset złotych na polisie. Sprawdź ranking ubezpieczeń OC Punkty i sprawdź, gdzie można było kupić najtańsze ubezpieczenie OC i jakie są prognozy na kolejne miesiące. Pamiętaj, aby regularnie sprawdzać aktualizację naszego rankingu.

Czytaj więcej
2023.08.02  •  Samochód
Wysokie kary odstraszają przed rozmowami przez telefon w czasie jazdy

Rozmowy przez telefon to poważny problem na polskich drogach, który niejednokrotnie przyczynił się do niebezpiecznych sytuacji. Nie warto ryzykować również z tego powodu, że wykroczenie jest karane wysokim mandatem. Dowiedz się, co Ci grozi za rozmowę przez telefon w czasie jazdy.

Czytaj więcej
Ubezpieczenie OC Anglika
2019.04.11
Ubezpieczenie anglika w Polsce w 2023 roku – ile kosztuje OC dla aut z kierownicą po prawej stronie?

Polacy chętnie kupują auta z zagranicy. Mimo że największą popularnością cieszą się pojazdy pochodzące z Niemiec, to nie brakuje też chętnych na angliki, czyli pojazdy sprowadzane z Wielkiej Brytanii. Dla tych samochodów charakterystyczna jest kierownica po prawej stronie. Ile kosztuje ubezpieczenie anglika w Polsce? Na jakie inne koszty muszą być przygotowani właściciele anglików? Sprawdzamy!

Czytaj więcej